August Bebel | |
---|---|
August Bebel (tua 1900) | |
Ganwyd | 22 Chwefror 1840 Deutz, Cwlen |
Bu farw | 13 Awst 1913 o trawiad ar y galon Passugg |
Dinasyddiaeth | Teyrnas Prwsia |
Galwedigaeth | gwleidydd, llenor, turner |
Swydd | member of the Reichstag of the North German Confederation, member of the Reichstag of the North German Confederation, member of the Reichstag of the German Empire, Member of the Customs Parliament |
Plaid Wleidyddol | Plaid Sosialaidd, Democrataidd yr Almaen, Social Democratic Workers' Party of Germany, Saxon People's Party |
Priod | Julie Bebel |
Plant | Bertha Friederike Bebel |
llofnod | |
Gwleidydd ac awdur sosialaidd o'r Almaen oedd August Bebel (22 Chwefror 1840 – 13 Awst 1913) sydd yn nodedig fel un o sefydlwyr Plaid Ddemocrataidd Gymdeithasol yr Almaen ac am arwain yr honno am 44 mlynedd, ers ei sefydlu hyd at ei farwolaeth.
Ganed ef yn Deutz, ger Cwlen, yn Nheyrnas Prwsia. Turnio oedd ei grefft. Ymunodd â Chymdeithas Addysg Gweithwyr Leipzig ym 1861 a phenodwyd yn gadeirydd yr honno ym 1865. Dylanwadwyd arno gan syniadau ei gyfaill Wilhelm Liebknecht, ac ym 1869 cyd-sefydlasant y Blaid Lafur Ddemocrataidd Gymdeithasol (yn ddiweddarach y Blaid Ddemocrataidd Gymdeithasol). Gwasnaethodd yn y Reichstag ym 1867, 1871–81, a 1883–1913. Fe'i carcharwyd am bum mlynedd i gyd, gan gynnwys am enllibio'r Canghellor Otto von Bismarck. Ysgrifennodd sawl traethawd a gwaith propaganda, gan gynnwys Die Frau und der Sozialismus (1879).